Kijk Uit 2 bezorgt Excelsior de titel

Excelsior 1 - Kijk Uit 2   4½ - 3½

Op maandag 26 februari 2001 traden we aan tegen Excelsior 1 uit Heemskerk. Het was voor beide teams een belangrijke wedstrijd. Excelsior stond fier aan kop met 10 matchpunten en had aan één overwinning genoeg om de titel voor zich op te eisen. Kijk Uit daarentegen stond met 4 matchpunten gedeeld 5^e/6^e. Slechts twee teams stonden onder ons met 3 en 0 punten. Als we niet minstens één wedstrijd zouden winnen, liepen we het risico dat we zouden degradeerden.

Aan bord 2 moest Peter Hamersma met zwart de Sämisch variant van het Konings-Indisch bestrijden. Helaas voor Peter was dit de lijfvariant van de witspeler. Zoals gebruikelijk in deze variant rokeerden beide partijen tegengesteld: wit lang en zwart kort. Wit viel aan op de koningsvleugel en zwart op de damevleugel. Wit offerde een pion om de h-lijn te openen. Peter kreeg het hierna moeilijk omdat zijn stukken niet gemakkelijk bij de verdediging betrokken konden worden. Wit daarentegen bracht steeds meer stukken over naar de koningsvleugel. Op een gegeven moment dacht Peter dat hij wit mat kon zetten achter de paaltjes met Dc1†. Helaas had hij overzien dat veld c1 gedekt stond door de witte dame op h6. Na deze blunder kon Peter opgeven (1 - 0). Andries Visser speelde met wit tegen de Pirc verdediging. Andries kreeg enorm ruimte voordeel met pionnen op e4 en d4 terwijl de zwarte pionnen niet verder dan d6 en e6 waren gekomen. Helaas liet Andries zijn voordeel verzanden en verloor zelfs twee pionnen. Nadat zwart met dame en toren op de 2e rij was binnengedrongen was het pleit beslecht (2 - 0). Door solide spel van Henk van Nieuwenhuizen liepen we iets van onze achterstand weer in. In een damegambiet werden al snel enkele stukken geruild. Nadat Henk de bevrijdende opstoot e5 kon uitvoeren stond hij beter. Hierna volgde lange tijd een voorzichtig gemanoeuvreer van beide zijden. Zijn tegenstander gaf op omdat hij dacht dat hij mat ging terwijl hij "slechts" een stuk zou verliezen (2 - 1). Invaller Hans Wijdoogen speelde aan bord 8 het drie-rijen systeem. Geheel tegen zijn stijl in begon Hans agressief te spelen met b5. Door een ongelukkige opstelling van zijn loper op b7 verloor Hans een stuk. Later in de partij ruilde zijn tegenstander het stuk extra tegen drie pionnen. Doordat Hans één voor één de pionnen weer terug won, was de materiaalachterstand teniet gedaan en werd tot remise besloten (2½ - 1½). Jaap Beekhuis speelde met wit dit keer niet zijn favoriete b4-opening maar Engels. Dat het bloed kruipt waar het niet gaan kan, bleek wel weer toen hij even later toch b4 speelde en er de voor Jaap meer bekende stellingen op het bord verschenen. Jaap drong zijn tegenstander in de verdediging en wist een sterke loper op e6 te plaatsen. Pionwinst volgde. Helaas had Jaap veel tijd verbruikt en de tijdnoodfase brak aan. Door de spanning vergat Jaap met nog twee zetten te gaan zijn klok in te drukken. In een gewonnen stand overschreed hij de bedenktijd (3½ - 1½). Harry Olivier moest met zwart tegen een ongebruikelijke gesloten Siciliaan vechten. Dat ging hem niet goed af. Met e7-e5 verzwakte Harry onnodig veld d5. Bovendien ging de f-lijn open die door zijn tegenstander bezet werd. Er volgde een grote afruil waarbij Harry een pionachterstand opliep. In het volgende toreneindspel gaf Harry actief tegenspel en won de pion terug. Helaas was de stelling dusdanig uitgedund dat winst er niet meer in zat. Remise dus (4 - 2). Fetze Walda opende Spaans met wit. Zoals altijd speelde hij dat rustig met d3 in plaats van d4. Hierdoor worden zijn tegenstanders vaak in slaap gesust, maar die komen bedrogen uit want d4 komt toch, alleen wat later dan gebruikelijk. Als dat gebeurt vat de stelling onmiddellijk vlam waarin de tegenstander de meeste brandwonden oploopt. Zo ook nu weer. Ziehier de stand na 21 zetten.

F. Walda - M. Nouris. Stand na de 21^e zet van zwart.

Zowel wit als zwart hebben een stuk in staan. Fetze maakt het nog ingewikkelder door de loper op a2 te slaan.

Stand na 28. Da2xf2?

Een grote fout. Zwart kon nu met 28. ... Pf6-g4† de dame winnen. Gelukkig zag hij het niet.

Stand na 35. Dd5-c6

Fetze probeert natuurlijk de dames te ruilen zodat een gewonnen eindspel overblijft. Bovendien dreigde zwart gebruik te maken van de penning van het witte paard op g3 door met h5-h4 het stuk te winnen.

Stand na 49. ... Kh7-h8

Dat paarden lastige stukken zijn, blijkt ook nu weer. Je moet hun kracht echter ook niet overschatten. Fetze doet dat wel. Hij slaat het stuk op d6 in de veronderstelling dat na 50. ... Dh6xd6 hij met 51. Pe5-f7† de dame weer terug wint. Helaas staat het witte paard op e5 gepend door de dame! Gelukkig maakt zijn tegenstander dezelfde denkfout en slaat niet de dame maar het paard waarna het uit is.

Met een stand van 4 - 3 in ons nadeel was het de taak van 1e bord speler Sebastiaan van Westerop om te winnen. Sebastiaan had met wit iets nieuws geopend, namelijk 1. Pf3 en 2. b4  in plaats van het gebruikelijke 2. b3. Deze speelwijze pakte goed uit want zwart kwam aan alle kanten onder druk te staan. Sebastiaan viel op beide vleugels aan en op een gegeven moment stonden er witte pionnen op a4 en b5, en h4 en g5. Nadeel was natuurlijk dat zijn koning op geen enkele vleugel meer een veilig onderkomen had, maar datzelfde gold ook voor zwart. Om wat lucht te maken, offerde zwart een pion maar de stelling bleef gesloten. Pas na de eerste tijdcontrole ging de stelling open. Sebastiaan bleef het beste spel behouden. Een vliegende tijdnood brak aan voor beide spelers waarbij Sebastiaan de behendigste speler bleek. In een stelling met dame + koning tegen koning alleen, waarbij Sebastiaan nog enkele zetten nodig had om zijn tegenstander mat te zetten, viel jammerlijk zijn vlag. Door het zwarte gebrek aan matpotentieel werd het remise (4½- 3½) waardoor Excelsior het laatste halfje in de wacht sleepte om kampioen te worden.

Terugkijkend was deze nederlaag niet verdiend. Slechts Peter en Andries verloren terecht terwijl zowel Jaap als Sebastiaan hadden moeten winnen. Met deze nederlaag hebben we ons in een lastige situatie gemanoeuvreerd. Met nog één wedstrijd te gaan, lopen we het risico te degraderen.

Gedetailleerde uitslagen

Teamleider André Kunst